Gevangen door onze beschermer
Angst is een van de meest menselijke basisemoties. Het beschermt ons tegen gevaar, maar soms houdt het ons gevangen. In sommige situaties is angst terecht: onze innerlijke beschermer waarschuwt ons, houdt ons daardoor veilig en het gevoel ebt weer weg. Maar vaak heeft angst geen nut en duikt het toch op. Denk bijvoorbeeld aan de angst voor een klein spinnetje op de muur, de gedachte aan een vliegreis, drukte om je heen of juist helemaal alleen zijn.
Deze angsten kunnen we ongemerkt gaan accepteren, alsof ze een vast onderdeel van ons leven zijn. Soms zijn ze mild, maar soms zijn ze zo intens dat ze ons volledig beperken.
De angst van Julie in overdrive
Julie herinnert zich die eerste keer nog goed. Een paniekaanval leek uit het niets te komen, alsof haar hele lichaam alarm sloeg. In de weken daarna kwamen ze steeds vaker voor. Ze was altijd al bang geweest voor verlies, maar nu leek die echt in overdrive te gaan.
Wat begon als een nuttige reactie op een impactvolle gebeurtenis, groeide uit tot een gevangenis. Julie begon steeds meer te vermijden in haar leven, vaak al door alleen maar te denken aan de situatie. Het was alsof die angst haar keer op keer de boodschap gaf: “Dat gaan we niet doen, hé.”
Twintig jaar lang was ze een speelbal van haar angst en de laatste maanden leek die haar steeds harder rond te schoppen.
We weten dat veel angsten irreëel zijn. Ze hebben een oorsprong, maar dienen ons niet meer. Angst is in die zin geen noodzakelijke speler in ons dagelijks leven, maar een ongewenste reactie of gedrag op een bepaalde prikkel. En gedrag—hoe diep ingesleten ook—kun je veranderen.
Julie had er twintig jaar mee geleefd voor ze besloot er iets aan te doen. Wat maakt dat we onze angst vaak zo lang aanvaarden en we pas besluiten ze aan te pakken als het echt te heftig of te beperkend wordt?
Ook veranderen doet pijn
Zoals Mo Gawdat in zijn boek De logica van geluk naar verwijst, zijn we eerder geneigd om keuzes te maken om iets negatiefs te vermijden dan om iets positiefs te bereiken. Dit wordt de vooruitzichttheorie genoemd. Het verklaart waarom we ons eerder focussen op de mogelijke pijn bij het maken van een keuze.
Paradoxaal genoeg houdt juist die drang om het negatieve te vermijden ons gevangen in de status quo. Want therapie of verandering brengt een ander soort pijn met zich mee:
Het kost moeite, tijd en energie om patronen te doorbreken;
Het vraagt een investering, zoals geld, en dat voelt als een risico;
Het brengt onzekerheid over het proces;
We kunnen falen in de verandering.
Op korte termijn voelt deze "andere pijn" vaak zwaarder dan de pijn van vastzitten, dus is dat het negatieve dat we vermijden. De angst die we kennen voelt ook vertrouwd, terwijl verandering als een sprong in het onbekende voelt.
En wat als het niet lukt?
Het is interessant om te beseffen dat zelfs als verandering niet direct het gewenste resultaat oplevert, je iets belangrijks ontdekt: een methode die voor jou niet werkt. Ook dat is vooruitgang.
De impulsen van verandering
Wat we ons vaak niet realiseren, is dat verandering altijd en overal om ons heen aanwezig is. Onbewust accepteren we dagelijks impulsen die ons dwingen ons aan te passen, zoals:
Een nieuwe collega op je werk.
Veranderingen in technologie.
Een onverwachte situatie in je gezin.
Deze veranderingen accepteren we vaak zonder weerstand, omdat ze ons "overkomen". Bewuste verandering—de keuze om zelf een nieuwe koers te varen—roept dan weer vaak wel weerstand op. Dit komt doordat we initiatief moeten nemen en vooral zelf verantwoordelijkheid dragen.
Ook angst is ooit door onbewuste impulsen ontstaan. Een mechanisme dat ons oorspronkelijk beschermde, is ons nu gaan beperken. Willen we wachten tot het vanzelf verdwijnt, of pakken we het bewust aan?
De vraag vat zich samen in een keuze: ben je de speelbal of de speler?
Als speelbal laat je je leiden door angst en omstandigheden. Als speler neem je zelf controle, ondanks de onzekerheid die daarbij hoort.
De waarde van bewuste verandering
Hoewel de pijn en onzekerheid van bewuste verandering reëel zijn, is de winst dat ook:
Je doorbreekt de cyclus van angst en beperking;
Je creëert ruimte voor groei, vrijheid en rust;
Je maakt jezelf los van externe omstandigheden die je leven sturen.
Onzekerheid blijft altijd onderdeel van verandering, of die nu bewust of onbewust is. Bij onbewuste verandering overkomt het onbekende je. Bij bewuste verandering geef jij richting aan de onzekerheid en maak je het hanteerbaar.
De vraag is niet of er onzekerheid is, maar welke onzekerheid je kiest: diegene die jou leidt, of diegene die jij leidt.
Het leven van Julie voorgoed veranderd
Ironisch genoeg accepteren we dat angst snel kan ontstaan—in het geval van Julie in slechts enkele minuten. Toch lijkt het idee dat het verdwijnen ervan net zo snel kan gaan bijna onmogelijk, al is ook dat een reële optie.
Twintig jaar lang aanvaarde Julie de angst in haar leven, en hoewel ze alles deed om het gevoel te vermijden, groeide de angst verder.
Julie probeerde van alles: meditatie, ademhalingstechnieken, gesprekken met psychologen. Maar niets leek echt te werken. Het voelde alsof ze faalde, tot ze bijna besloot dat dit gewoon haar leven was.
Leven met die paniekaanvallen was echter zo ondraaglijk geworden dat ze mij contacteerde om het aan te pakken met hypnotherapie. Tijdens een sessie van anderhalf uur veranderde haar leven voorgoed. Ze pakte de oorsprong van haar angst aan en ontdekte dat ze zelf controle kon nemen over haar emoties. Ze had eindelijk de methode en begeleiding gevonden die voor haar werkte.
De weken daarna belde ze me. Niet vanwege een terugval, maar omdat de vrijheid en rust bijna bevreemdend aanvoelden. Het leek te mooi om waar te zijn dat iets wat haar twintig jaar gevangen had gehouden, in zo’n korte tijd verdwenen was. Julie ontdekte wat het betekent om niet langer de speelbal te zijn, maar de speler.
Daag je angst uit, word ook de speler
Wil jij, net als Julie, de controle over jouw leven terugnemen en de uitdaging aangaan om je angst te overwinnen? Wacht dan niet tot het jouw leven helemaal overheerst.
Het wordt dus tijd om ook de speler te worden en je niet blind te staren op die kleine pijntjes van het proces. Want ook voor jou kan hypnotherapie zomaar de methode zijn die je helpt om die negatieve patronen te doorbreken en meer vrijheid en rust te ervaren.
Plan hier je vrijblijvend kennismakingsgesprek als je vragen hebt over hypnotherapie, mijn aanpak en of het voor jou wel wat is.
Wil je er meteen werk van maken, boek dan hier je intake en eerste sessie en dan gaan we samen aan de slag.
Daarmee zet je vandaag de eerste stap naar een nieuw hoofdstuk in je leven, vrij van angst.